Toen ik studeerde deed ik een keer een etnografisch onderzoek in het asielzoekerscentrum in Echt. Ik hield interviews met bewoners en medewerkers en liep onder andere mee op de basisschool van het AZC. Deze tot dan toe voor mij vrij onbekende wereld maakte grote indruk; de kinderen die enorm gedreven waren om Nederlands te leren, hun ouders die vaak met psychische problemen worstelden en de medewerkers die een balans probeerden te vinden tussen medeleven tonen en regels handhaven. In de conclusie van mijn verslag schreef ik ‘dat het hebben van hoop voor elk mens een basisbehoefte is om te overleven’.
Precies die hoop, maar óók de wanhoop van veel vluchtelingen raakte me zo in de tentoonstelling No Access die ik onlangs zag in de Cannerberg in Maastricht. In een heel goed doordachte samenstelling heeft curator Bart van den Boom hier eenentwintig videowerken rondom het thema migratie en grenscontroles geëxposeerd. Op een gegeven moment stond ik met tranen in mijn ogen in het donkere gangenstelsel, zo erg grepen sommige werken en vluchtverhalen mij aan. In opdracht van Studio Europa Maastricht interviewde ik Van den Boom over No Access. Je leest het hier.
Sinds deze week mag ik ook Rover, het dansgezelschap van Roshanak Morrowatian en Mami Izumi, adviseren en ondersteunen bij hun communicatie. Roshanak vluchtte als jong kind met haar familie van Iran naar Nederland. Over de impact hiervan heeft ze een heel indrukwekkende dansvoorstelling gemaakt: Kites. Deze is 5 november te zien in de ECI Cultuurfabriek in Roermond en 17 november in Korzo in Den Haag.
Tot slot organiseer ik vanuit de bieb op 9 november samen met de ECI Cultuurfabriek een film- en literatuuravond rondom vluchtelingen. Abu en Nasser, twee vluchtelingen die ik leerde kennen in de Schrijfwerkplaats i.s.m. Wintertuin, dragen hierbij voor uit hun werk en ik interview hen over hun vluchtverhaal. Daarna is de animatiefilm The Island te zien: kort gezegd Robinson Crusoë, maar dan met bootvluchtelingen.
Tijdens mijn etnografische onderzoek in het AZC lang geleden, merkte ik al dat je meer begrip krijgt voor elkaar door het delen van verhalen. Maar ook dat we uiteindelijk allemaal hetzelfde willen: (hoop op) een fijn leven.